Zonder twijfel: twijfelmoedig!

Twijfel is één van de dingen die zonder twijfel altijd in mijn leven aanwezig is geweest. Ik ben bekend met twijfel, over de grootste en de kleinste zaken van het leven. Zolang ik me kan herinneren is twijfel altijd één van de grote spelers aan de onderhandelingstafel, met rechts mijn ratio en links mijn intuïtie en gevoel. Soms mild met elkaar in gesprek, soms met heftige discussies. Soms is twijfel er om mijn gevoel te steunen en soms is twijfel een irritante aanwezige die mijn angst en onzekerheid alleen maar meer en meer voedt. Twijfel is altijd aanwezig, met een meer of mindere luidere stem, maar altijd is het daar!

Ik ben een echt gevoelsmens met een scherpe intuïtie, maar door verschillende gebeurtenissen in mijn leven heb ik houvast gezocht in het rationaliseren, beredeneren en analyseren. Ongemerkt kwam die sterke ratio steeds meer op de voorgrond te staan, bood het me een soort van schijnveilig houvast en dreef het me verder weg van wie ik werkelijk was. Steeds vaker kwamen mijn gevoel en verstand in botsing met elkaar, maar ik durfde niet altijd meer te vertrouwen op mijn gevoel. Teleurstellingen, angst, verdriet, onzekerheid en twijfel brachten het vertrouwen in mijn gevoel aan het wankelen en altijd was daar die sterke krachtige ratio die mij wel even vertelde wat handig was, wat veilig was, wat stabiel was. Gedreven door verstand maakte ik keuzes zonder goed te luisteren naar mijn gevoel. Want dat gevoel dat is maar een lastig ding. Want wat zou ik echt gaan horen als ik naar mijn gevoel ging luisteren? Ging ik dan ook voelen wat ik zo wanhopig naar de achtergrond drukte? Voelde ik dan die scherpe en diepe pijn, teleurstelling en verdriet die ik zo hard uit de weg ging? Hoe kon ik op mijn gevoel vertrouwen als ik mezelf hierin niet vertrouwde? En zo werd ratio steeds meer en meer mijn bondgenoot. 

Ergens op mijn levenspad kwam daar langzaam weer die omslag, terug naar mezelf en terug naar mijn gevoel. Ik kon niet langer zijn wie ik niet was, wilde ook niet meer die zakelijke rationele persoon zijn die ik speelde, maar wilde weer kunnen vertrouwen op mezelf, mijn intuïtie en mijn gevoel. En hoe meer ik weer mezelf werd, hoe meer ik vertrouwen kreeg in de stappen die ik ging maken. En dat is waar onze paden met elkaar werden verweven, dat is waar wij samen kwamen, waar onze toekomst samen verder ging. Me volledig overgevend aan mijn gevoel voor jou, mijn gevoel voor onze toekomst samen, alle twijfels, onzekerheden, rationele drogredenen wegwuivend, ging ik er vol van vertrouwen, helemaal 'all-inn' met jou. En we hadden wat weg te rationaliseren, jij en ik, maar nooit was er ook maar enig spoortje van twijfel over ons. Nooit één seconde heb ik spijt gehad van de meest oprechte liefde die er bestond. Wat een ander er ook van vond, wat er ook over gezegd is, wat er ook gebeurd is, wij waren samen een fantastisch, geweldig team. Jij was mijn zon, jij was mijn steun, mijn toeverlaat, mijn beste vriend, mijn maatje, mijn minnaar! Jij was een geweldige papa voor onze kinderen en je leerde me over echte liefde, onvoorwaardelijkheid, over vertrouwen en verbondenheid. Jij leerde me opnieuw liefhebben in de diepste zin van het woord. Jij leerde me de kracht in mezelf te ontdekken, maakte me sterker, moediger, gelukkiger. Jij wakkerde een kracht in mij aan waarvan ik niet wist dat ik die bezat en die omsloot ik met beide handen. Dankzij jou werd ik een betere versie van mezelf en leerde die omarmen en waarderen. Mijn gevoel en verstand werden netjes uitgelijnd, kwamen meer in evenwicht en hierdoor kreeg twijfel steeds minder ruimte aan de onderhandelingstafel. Als die al eens binnen kwam walsen, dan was één blik, één woord van jou genoeg om hem direct om te laten keren om het pand te verlaten. 

Ik begon net te wennen aan die nieuwe versie van mezelf, toen het noodlot toesloeg. Amper zes weken na die vernietigende diagnose, moest ik je in de vroege ochtend van 27 maart 2020, na een zwaar en slopend gevecht, voorgoed laten gaan. En terwijl jij ons gezamenlijk huis moest verlaten, voorgoed naar een andere plek verhuisde, kwam een ongenode gast binnenwandelen, nestelde zich diep van binnen en kreeg meer stem dan ooit van te voren. Al mijn onzekerheden, al mijn angsten, al mijn twijfels kregen plotsklap voet aan de grond, kregen een stem en waren ongekend luid aanwezig in de oorverdovende stilte die ontstond na jouw overlijden. 

Twijfel vierde hoogtij in de maanden die volgden. De verantwoordelijkheid voor vier kinderen en daarnaast mezelf overeind houden, drukte als zware last op mijn schouders. Niet wetend waar ik heen kon met mijn verdriet en gemis, niet wetend wat 'goed of fout' was in deze hele nieuwe werkelijkheid, me onmachtig, machteloos, verloren voelend, gaf ik twijfel alleen maar meer grond om te zaaien en te oogsten. De meest kleine dingen maakten me onzeker en lieten me nietig en klein voelen. Waar was je steun, waar was je support, je rotsvast vertrouwen in mij wat me zo sterkte? Waar haalde ik de kracht vandaan die ik zo nodig had om mijn beloften aan jou na te komen? Hoe kon ik toch leven met zo'n verlies, terwijl ik het gevoel had te verdrinken, een groot deel van mezelf te zijn verloren toen jij ging? Radeloos, machteloos, verloren, roepend in de woestijn, wanhopig op zoek naar een strohalm, naar iets van houvast wat me deze diepte, deze donkerte uit zou trekken.

Tijd heelt alle wonden, wordt gezegd. En hoewel dat gewoonweg helemaal niet waar is, zorgde tijd er wel voor dat de mist uit mijn hoofd na een tijdje verdreven werd en ik weer na kon denken. Het lukte me niet alleen om weer een beetje na te denken, maar ook om in stukjes het gevoel toe te laten, zonder dat ik overspoeld raakte door de kracht en de intensiteit ervan. Doordat de mist opklaarde, er weer meer ruimte ontstond om verder te kijken, lukte het me ook steeds meer om in verbinding te komen met mijn gevoel. Ik durfde op onderzoek uit te gaan naar de gevoelens die ervaarde rondom jouw verlies, naar de momenten dat ik je aanwezigheid voelde, je stem kon horen fluisteren in mijn hart en in mijn hoofd. Nu de ergste mist was opgetrokken, lukte het me weer om de verbinding aan te gaan met jou. En zo ontdekte ik dat jouw aanwezigheid, weliswaar op een andere manier, mij nog steeds kon sterken, aanmoedigen en bekrachtigen. Verbinden met jou bracht me weer wat rust, wat meer warmte, wat meer vertrouwen in mezelf en in de toekomst. Het overtuigde me ervan dat jij ons nooit zou verlaten, niet echt. Jij zou er altijd zijn, wanneer ik je maar nodig had. Met onze liefde werd een stabiele basis geplant en ik hoef er alleen maar de nodige aandacht aan te schenken om ervan te kunnen blijven genieten! 

Langzamerhand groeide ik in mijn nieuwe werkelijkheid. Een nieuwe werkelijkheid waarin jij nog steeds een hele belangrijke en bijzondere rol speelt, waar jij nog steeds onderdeel van bent, niet op de manier waarop ik gehoopt had, maar wel op een manier die waardig is aan jou, aan onze liefde en aan ons samen. In die nieuwe werkelijkheid werd de horizon verlegd, steeds iets verder van huis. In die nieuwe werkelijkheid werd er weer toekomstgericht gekeken, werden er weer plannen gemaakt, werd er weer meer gelachen en genoten. In die nieuwe werkelijkheid, waar het pad ongeplaveid voor me ligt, ligt de toekomst voor het oprapen. En bij elk hobbeltje, bij elk kuiltje, bij elke uitdaging ga ik in gesprek met mezelf, met mijn gevoel, mijn verstand én met mijn twijfel. Want heel soms is mijn twijfel een goede raadgever, helpt het me mijn angsten onder ogen te komen, helpt het me onderzoeken waar de kern van het probleem zich bevind. En door twijfel recht in de ogen aan te kijken, hardop in gesprek te gaan met haar, kan ik het pad effenen, mijn rug rechten en het aangaan! 

En die nieuwe werkelijkheid brengt heel wat twijfels met zich mee. Twijfels over het pad wat ik ga bewandelen, waar mijn toekomst heen loopt. Twijfels over de kinderen, hun opvoeding, de beslissingen, groot en klein, die ik voor hen moet nemen. Twijfels over werk, over mijn dromen en wensen. Twijfels, klein en groot. Waar ik jou constant als mijn klankbord had, mijn sparringpartner, blijft het nu angstvallig stil. En ook al kan ik regelmatig je stem in mijn hoofd horen fluisteren, het feit dat ik nu de beslissingen alleen moet nemen, drukt zwaar op mijn gemoed. Je kunt nog zoveel mensen om je heen hebben (en ja, die heb ik echt!!!!), uiteindelijk kleuren zij deze plaat niet in, hakken zij de knopen niet door en dragen zij niet mijn verantwoordelijkheid. 

Dus de keiharde waarheid is dat deze nieuwe werkelijkheid heel veel twijfels met zich brengt. Ik probeer mijn weg te vinden in deze nieuwe werkelijkheid, te ontdekken waar mijn pad heen loopt, probeer mezelf te heruitvinden door ontdekkend op zoek te gaan wie ik nu ben, op dit punt in mijn leven, in een wereld zonder jou. Wie ben ik als moeder (zonder vader), als collega, als vriendin, als vrouw? En bij elke vraag die ik stel, krijg ik er vele vragen bij. Ik maak dapper stapjes in de goede richting, probeer er iets van te maken, neem beslissingen op hoop van hoop van zegen! Soms pakt dat goed uit, soms wat minder. Soms land ik keihard met mijn beide pootjes weer op de grond, herpak mezelf en begin weer opnieuw. 

In mijn zoektocht naar een hernieuwd evenwicht maak ik bewust tijd om te rouwen. Ik heb gesprekken met jou, schrijf mijn gevoelens van me af in gedichten, in brieven en blogs. Spreek liefdevol over jou met de kinderen, probeer speciale herinneringen te maken op beladen en moeilijke momenten en hé, het lukt eigenlijk wel aardig. En net toen het hernieuwde evenwicht zich begon te settelen, gebeurde er iets waar ik niet op bedacht was. Liefde kwam mijn leven binnenwandelen en ondanks al mijn twijfels, mijn onzekerheden, mijn zware rugzak en hele bijzondere situatie, liep hij niet meer weg. De manier waarop, de impact waarmee en de indrukken die dit geeft wierp een hoop stof in de lucht, waardoor de complete chaos me dreigde te overspoelen en hard weglopen de meest veilige (rationele) oplossing leek. Want hoe verdeel je je liefde tussen twee geweldige mannen, zonder één van hen tekort te doen? Hoe kun je liefhebben en rouwen tegelijkertijd? Hoe overwin je de angst om niet opnieuw te verliezen? Hoe heel je je gebroken hart........

Maar ook in dit geval wint de tijd. Tijd laat het stof neerdalen en werpt een andere blik op een compleet nieuwe situatie. Dat in combinatie met een geweldige lieve man, met een eindeloos geduld, met een grenzeloos respect voor jou, voor mij en voor de kinderen, die feilloos aansluiting vindt bij een ieder van ons, heeft ervoor gezorgd dat ik niet wegrende, maar bleef staan. En heel langzaam, groeiend met de tijd, ontstond er steeds meer ruimte voor de liefde. Door in gesprek te blijven met mijn gevoel, verstand en twijfels, maar vooral ook met jou en hem, raakte ik er steeds meer van overtuigd dat deze liefde kon en mocht bestaan. Ik hoorde je aanmoedigingen fluisteren in mijn hart, ik voelde je een soort van 'toestemming' geven voor geluk. En toen ik me daaraan overgaf, ontdekte dat liefde altijd wint. Wat ik niet voor mogelijk had gehouden gebeurde toch, mijn liefde voor jullie beiden bleef groeien. Waar ik bang was 'te moeten kiezen' of één van jullie 'tekort te moeten doen', bleek het elkaar alleen maar te versterken. Harolds vastberadenheid, toewijding, geduld en eindeloos respect voor jou en voor onze liefde, heeft hem een hele speciale plek gegeven in mijn hart en in die van de kinderen. Ik leerde me opnieuw open te stellen en vond een compleet nieuwe wereld van liefde, vriendschap, geborgenheid, veiligheid en vertrouwen. Er is weer ruimte om te dromen, om te wensen, te hopen. Er bestaan weer mogelijkheden om te groeien en te helen, om te genieten en te ontspannen, om liefde te kunnen geven en te ontvangen, om weer te leven in plaats van te overleven. Puzzelstukjes lijken op hun plek te vallen en ik voel me aards en hemels gesteund, gesterkt en geliefd!  

Het was keihard werken de afgelopen twee jaar. Er waren dagen zo donker, dat er geen vleugje zonlicht in mijn koude, kille hart kon doordringen. Er waren periodes die uitzichtloos, zonder perspectief en hoop waren, hoop dat het ooit lichter zou worden, dat ooit de zon weer ging schijnen, dat ik ooit weer iets anders zou gaan voelen dan wanhoop, verdriet, intense pijn. Maar er waren ook dagen waarop de zon zich wel liet zien, dagen waarop de kou verdreven werd. Er kwamen dagen die hoop gaven, die moed gaven om door te gaan. Overleven werd leven. Leven werd beleven. En langzaamaan werd het donker lichter, werd de kou minder kil, kwam er weer ruimte om lief te hebben. Langzamerhand verdwenen zorgen en twijfels op de achtergrond. En er was weer hoop!

Zonder twijfel kan ik zeggen dat ik mijn twijfels tegenwoordig twijfelmoedig te woord kan staan. Ik laat ze gedoseerd aan het woord, geef ze hun stem, maar laat me niet meer ontmoedigen en ontwrichten. Ze mogen zich laten horen, want het brengt me steeds dichter bij wie ik ben en bij wie ik wil zijn. Die twijfels voeden mijn doorzettingsvermogen om mijn doelen te bereiken en mijn dromen waar te maken. En zolang ik me gedragen voel door jullie liefde, zolang ik me gesterkt en gesteund voel door jullie rotsvast vertrouwen in mij, zolang ik kan, mag en durf te dromen, zullen twijfels niet kunnen wortelen in mijn diepste zijn. Want ondanks of eigenlijk dankzij alle tegenslagen in mijn leven, ondanks of eigenlijk dankzij alle donkere, trieste, wanhopige en angstige dagen en nachten, ben ik een gezegend mens. Ik ben gezegend met onvoorwaardelijke hemelse en aardse liefde van twee geweldige mannen, van vier geweldige kinderen, van ontzettende lieve familie, vriendjes en vriendinnetjes! Ik ben gezegend dat ik juist door het donker het licht nog meer waardeer, nog beter kan omarmen en toe kan laten. Ik ben gezegend omdat ik mijn geloof in de liefde nog nooit verloren ben. 

Jij leeft door in ons, jij leeft door met ons, jij leeft door, door ons. Je zult verweven zijn in onze dagen. Jij zult verweven zijn in wat we denken, wat we voelen, wat we beleven. Wat wij doen, doe jij met ons mee. We zullen je dragen, zullen je koesteren, zullen je verweven in ons diepste zijn. We zullen je leven, je vieren, je herinneren, je nooit vergeten. Zolang liefde bestaat, besta jij!

En die toekomst, dat pad vol onzekerheden, zorgen, twijfels heeft een parallelweg gekregen met kansen, met dromen, met hoop, met samen. En nu ik weet dat ik gedragen wordt door twee geweldige kerels, durf ik dat pad naar de toekomst wel aan. En dan komen dromen uit, zolang de liefde maar blijft winnen!